Batısında Kızılırmak, doğusunda Yeşilırmak nehirlerinin suladığı ve alüvyonlarıyla beslediği iki ovasıyla coğrafya kitaplarında ülkemizi besleyen ve tarım istihdamı ve ihracatına önemli katkılar sunan şehrimiz Samsun’un tarım, orman ve canlı hayvan rakamlarına bakacağız bu hafta.
Referans kitabımız Samsun STO nun yayınladığı Samsun İktisadi Rapor 2021’e göre;
Tarım sektörünün GSYH içindeki payı; Türkiye’de 2004 yılında %9,3 iken, 2019 yılında %6,4,olmuş, Samsun ilinde aynı dönemde %16,7 den %12,3 e gerilemiştir.
Ülkemizin bugünlerde yaşadığı ve sebebi dış güçlere ve dış konjonktürel gelişmelere bağlanan gıda krizinin gerçek sebebini ve sonuçlarını anlamamıza yardımcı olacaktır umarım bu rakam tek başına.
Aslında burası belki daha önemlidir;
2003-2020 döneminde Tarım sektörü için alınan yatırım teşvik belgesi sayısı Türkiye’de %1655 artarken Samsun için rakam %400 de kalmış, sabit yatırım tutarı Türkiye’de %6955 artarken, Samsun’da %2905 artmış, belge kapsamı sayısı ülke genelinde %343 artarken Samsun’da %84 AZALMIŞTIR.
2020 yılına özel rakamlar da benzer bulguları sergilemektedir…
Toplam tarım alanı 2004-2020 arasında Türkiye’de %13, Samsun ilimizde ise %13,4 azalmış ve toplam tarım alanı payı Samsun için %1,62 olarak sonuçlanmıştır. Ülkemiz ve şehrimizde benzer oranda tarım alanı azalırken (ki bu bile tek başına kötü bir sonuçtur), tarım işletmeciliği ve teşviki gösteren rakamlarda Samsun’un daha net olumsuz etkilenmesi, Samsun yöneticilerinin ve Samsun’u Ankara’da temsil edenlerin sorumluluğunu bize göstermektedir.
Son yıllarda ülkemizde hayvancılığın durumu malum, bu açıdan bakıldığında, canlı hayvan yetiştiriciliğinde 2002 yılında Samsun’un ülke genelindeki payı %1.88’den 2020 yılında %1.49’a düştüğünü görmek son 20 yılda Tarım alanının %13,4’ünü kullanmayan ya da yitiren şehrimiz için sürpriz olmayacaktır.
Son tahlilde rakamların detayı böyle olunca Şehri-Samsun’umuzun SEGE Tarım sıralamasının 35 olması sebep değil sonuçtur elbette…
Ormanlarımız ise tek tük ve hür, sahipsiz Samsun’da maalesef…
2012-2019 yılları arasında Türkiye’de Toplam orman alanı %4.90 artarken Samsun’daki artış SIFIRdır.
Tarımsal rakamların tümünde Samsun’un ülke genelinden negatif ayrıştığını görmekteyken; bir tarım aracı olan traktör sayısında şehrimiz Türkiye ortalamasının oldukça üzerinde görülmekte…
Binek araç olarak kullanılıyor olsa gerek en iyimser ihtimalle…
Aslında tarım istihdamı, tarım sigortalıları, tarımsal üretim değeri gibi farklı kriterler de var ancak neresinden bakarsak bakalım, halimiz hem ülke genelinde, hem de şehrimiz özelinde benzer nitelikte…
Çözüm ne olabilir?
Yazı dizimizin sonundaki değerlendirmemizde değineceğiz…
Son notumuz sayın Sağlık Bakanımıza;
Geçtiğimiz hafta içi bir tweetinde pandemiye atfen ” Fahrettin Kocayı tanımadığımız günlere dönüyoruz” dedi.
Ben de ‘Hekimlere verilen sözler yerine getirilmeden sizi unutmayacağız’ sayın bakanım diyeyim. İyi haftalar…
Murat ÇAN
