Samsun’daki Onur Anıtı’nın tarihi

Özellikle milli bayramlarda yurdun dört bir yanından misafirlerin ziyaret ettiği Samsun’da bulunan Onur Anıtı’nın hikayesi merak ediliyor.

Samsun’un simgesi sayılan bronz Atatürk heykeli, Samsun halkı tarafından Avusturyalı heykeltıraş H. Krippel’e yaptırıldı. Heykel bir Alman vapuruyla 15 Kasım 1931 günü Samsun’a getirildi. Vapurdan çıkarılan heykelle birlikte H. Krippel ve Mayer isimli Viyanalı bir mühendis de Samsun’a geldi. Gazi Heykeli’nin açılış töreni 15 Ocak 1932 Cuma günü saat 14’te büyük bir kalabalığın katılımıyla gerçekleşti.

Samsun’un Onur Anıtı olan bu heykelin kaidesiz yüksekliği 4.75 metre, kaideli 8.85 metre. Büyük bir kaide üzerinde şahlanan bir at üstünde, Atatürk, bütün heybeti ile görülüyor. Gururlu bir anlatımla batıya ve çok uzaklara dikilen bakışları azim dolu. Şahlanan atın üzerinde dimdik bir vücut oturmakta.

Bu oturuşta bir korkusuzluk ve Türklüğün gücü ifade ediliyor. Sert çelik bir kol kılıca uzanmış. Kaidenin yanlarında iki kabartma ve öteki yanlarında da yazılar var. Kabartmanın birinde, iskelede sandalın yanında mermi ve cephane taşıyan insanlar görülmekte. Arkalarında, bir de top arabasının bulunması, savaş anını canlandırdığını gösterir. Diğer kabartmanın ortasında Atatürk, tüm özellikleri ile dimdik, büyük bir zafer simgesi olarak durmakta.

Başı halka dönük ve halk ile el ele. Çevresi Türk Ulusu’nun yaşlısı, köylüsü, kentlisi ile dolu. Heykelin kaidesindeki yazılar ise şöyle: a) Vatanda Milli Mücadeleye başlamak için Gazi, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıktı. b) Bu heykel, Samsun Vilayeti halkı tarafından 29 Birinci Teşrin 1931 tarihinde dikildi.

Çokça dillendirilen bir söylentiye göre, heykel kuyruğundan kaidesine bitişik olması nedeniyle Avrupa’nın en iyi heykeli ödülünü kazanamamıştır.